تغییر در فرکانس امواج مغزی، می‌تواند عامل ایجاد اختلالات روانی مانند استرس و اضطراب شود. برای ایجاد تعادل بین ترکیبات شیمیایی موجود در مغز، می‌توان از دارو استفاده کرد؛ البته شرکت در جلسات روان درمانی به طور همزمان، برای مدیریت علائم مانند تحریک پذیری، بی‌قراری، نگرانی و مشکلات خواب مفید است. اما سوال اصلی اینجاست که آیا می‌توان با اصلاح عملکرد امواج مغزی، اضطراب را درمان نمود؟ در پاسخ باید گفت بله؛ تاثیر نوروفیدبک بر اضطراب، دقیقا به همین شکل است. در واقع، در درمان اضطراب با نوروفیدبک، فرکانس امواج مغزی به مرور اصلاح شده و اصطلاحا مغز، برای برخورد با وقایع و نحوه مدیریت شرایط، مجددا آموزش می‌بیند!
در جلسات نوروفیدبک، پزشک متخصص با بررسی و تحلیل نقشه مغزی فرد، نحوه عملکرد امواج مغزی را ارزیابی خواهد کرد. سپس با تعیین یک دامنه فرکانسی استاندارد، یک بازی، مدیا یا فیلم را برای بیمار اجرا یا پخش می‌کند. چنانچه فرکانس امواج مغزی مربوط به نواحی مرتبط با اضطراب، به حالت ایده‌آل نزدیک گردد، شخص پاداش دریافت می‌کند؛ و این یعنی شروع آموزش مغز برای واکنش صحیح به وقایع و داشتن خلق و خوی بهتر!
در این مطلب، نکات بیشتری درباره درمان استرس با نوروفیدبک ارائه خواهیم داد. برای رسیدن به پاسخ سوالات خود در مورد تاثیر نوروفیدبک بر اضطراب، می‌توانید تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
کلینیک توانبخشی قصردشت شیراز دارنده معتبرترین و بهترین دستگاه نوروتراپی
چرا نوروفیدبک برای اضطراب مفید است؟
اضطراب و استرس، یکی از فراگیرترین اختلالات روانی است که همه افراد در هر سنی، ممکن است به آن مبتلا شوند. بی‌قراری، تحریک پذیری، مشکل در خواب، نگرانی طولانی مدت و بیش از حد، احساس خستگی و حتی مشکلات جسمانی، از جمله عوارض اضطراب هستند که کیفیت زندگی بیمار را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهند
درمان‌های خط اول برای اضطراب، شامل مصرف دارو و به کارگیری تکنیک‌های CBT هستند؛ اما در سال‌های اخیر، تحقیقات زیادی درباره درمان اضطراب با نوروفیدبک انجام گرفته‌اند. بنا بر نتیجه تحقیقات مشخص شد که علائم اضطراب، با طی کردن جلسات نوروفیدبک کاهش پیدا می‌کنند.
هر چند عواملی مانند سن، شدت بیماری و تعداد جلسات درمان می‌توانند بر تسریع روند بهبودی علائم استرس و اضطراب تاثیر بگذارند، اما در هر حال، نوروفیدبک با کمک ابزار تشویق و پاداش، می‌تواند از خاصیت انعطاف پذیری مغز کمک گرفته و مسیرهای عصبی جدیدی را ایجاد نماید؛ یعنی مغز مجددا آموزش می‌بیند که در موقعیت‌های مختلف، چه واکنشی نشان دهد!
تاثیر نوروفیدبک بر اضطراب، در واقع به معنای اصلاح فرکانس امواج مغزی است. برای بررسی مسیر درمانی بیمار و آگاهی از میزان اثربخشی نوروفیدبک بر درمان اضطراب، لازم است در دوره‌های زمانی مشخص، نقشه مغزی فرد تحلیل و ارزیابی شود!
ارتباط اضطراب با عملکرد امواج مغزی چیست؟
معمولا علت ایجاد اضطراب، وجود ناهماهنگی و اتصال ناکارآمد بین قشر جلوی مغز و آمیگدال است. اما در حالت کلی، فعالیت مغز در افراد مضطرب به شکل زیر با فرکانس امواج مغزی مرتبط است
امواج بتا بالاترین و سریع‌ترین فرکانس را دارند و اغلب هنگام درگیری مغز با یک فعالیت دشوار، مانند سخنرانی، حل مساله یا یادگیری یک مهارت جدید فعال می‌شوند. اگر فعالیت امواج بتا متعادل نباشد، می‌تواند منجر به ایجاد یا افزایش اضطراب گردد.
امواج آلفا نسبت به موج‌های بتا فرکانس کمتری دارند؛ اما در هر حال سریع هستند! هنگامی که شخص، خسته نبوده و آرامش داشته باشد، میزان امواج آلفا در مغز بیشتر است. به طور خاص، در زمان مدیتیشن یا استراحت با چشمان بسته، حجم امواج آلفا در نواحی خلفی مغز بیشتر می‌گردد. در صورتی که فرکانس این نوع امواج مغزی کمتر از حد استاندارد باشند، باعث ایجاد استرس و اضطراب خواهد شد!
امواج تتا از نظر فرکانس، نسبت به دو گروه دیگر کندتر هستند؛ انتشار آن‌ها در مغز مربوط به زمانی است که شخص، احساس خواب آلودگی دارد و ذهن سرگردان می‌شود! فعالیت امواج تتا در مغز، در حین خواب مفید است؛ اما اگر این گونه فرکانس‌ها، در طول روز و بدون دلیل مشخص وجود داشته باشند، فرد احساس خستگی و مشکل در تمرکز دارد، که می‌تواند باعث اضطراب گردد.
امواج دلتا مربوط به زمانی است که فرد، در خواب کاملا عمیق و بدون رویا به سر می‌برد! در یک فرد سالم، در طول روز یا زمانی که شخص در حال یادگیری است و یا به تمرکز و دقت بالا نیاز دارد، این گونه امواج در مغز منتشر نمی‌شوند؛ اما در فرد مبتلا به اضطراب، انتشار امواج دلتا می‌تواند باعث از بین رفتن تمرکز در طول روز گردد.
هنگامی که فعالیت امواج مغزی در فرد، از حد ایده‌آل خارج شده و با فرکانس بیشتر یا کمتر از حد استاندارد منتشر گردند، زمینه استرس و اضطراب در فرد فراهم می‌شود. نوروفیدبک با تنظیم مجدد این فرکانس‌ها و بهبود عملکرد این امواج، مسیر جدیدی در مغز ایجاد می‌کند که به بهبود خلق و بیمار منجر خواهد شد!